هدف: مداخلات درمانی معمولاً روی حیوانات آزمایشگاهی برای بررسی مکانیسم یا مکانیسم‌های احتمالی اثر عوامل سمی و هم‌چنین داروها یا مواد مورد بررسی، انجام می‌شود. استفاده از سموم در مدل‌های حیوانی آزمایشگاهی، از جمله موش‌های بزرگ آزمایشگاهی، برای ایجاد سمیت صورت می‌گیرد. این مطالعه با هدف بررسی مدل‌های ایجاد سمیت کبدی و کلیوی در حیوانات آزمایشگاهی برای کمک به محققین در پیشبرد اهداف تحقیقاتی خود انجام شد. روش جستجو: کلمات کلیدی از پایگاه‌های داده از قبیل Medline، Web of Science، Scopus و Embase و تا تاریخ ژوئن 2021 مورد جستجو قرار گرفت. مدل‌های سمیت کلیوی و کبدی ایجاد شده توسط برخی عوامل سمی مانند سیس‌پلاتین، استامینوفن، دوکسوروبیسین، برخی داروهای ضد سرطان و مواد دیگر از طریق مسیرهای سیگنالینگ مختلف مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌ها: در این مقاله مروری، سعی شد فهرستی از مواد و داروهای سمی که باعث ایجاد مدل‌های سمیت کبدی و یا کلیوی در حیوانات آزمایشگاهی می‌شوند به‌همراه پروتکل‌های نسبی برای ایجاد آن مدل‌ها برای محققان ارائه شود تا آن‌ها بسته به موقعیت بتوانند انتخاب‌های مناسبی داشته باشند. نتیجه‌گیری: برای ارزیابی اولیه اثر هر یک از مواد فوق، با توجه به این‌که این مواد دارای سمیت کبدی و یا کلیوی هستند، ابتدا باید روی حیوانات آزمایشگاهی، به آزمایش گذاشته شوند. برای دستیابی به این هدف، درک مدل‌های القای سمیت کلیوی یا کبدی در حیوانات آزمایشگاهی مهم است.
