هدف: دیابت نوع دو یک بیماری پیچیده و یکی از شایع‌ترین بیماری‌های غدد می‌باشد که میزان تجمع خانوادگی و وراثت‌پذیری آن در کشور ایران نامعلوم است.هدف این مطالعه، وراثت‌پذیری دیابت نوع دو در خانواده‌های تهرانی (مطالعه ژنتیک کاردیومتابولیک تهران) بود. مواد و روش‌ها: مطالعه حاضر شامل 1691 فرد دیابتی و 12050 فرد غیردیابتی از شرکت‌کنندگان بالای ۲۰ سال در مطالعه ژنتیک کاردیومتابولیک تهران (Tehran Cardiometabolic Genetic Study, TCGS) می‌باشند. در این مطالعه تجمع خانوادگی، وراثت‌پذیری مبتنی بر خانواده، و تحلیل تفکیکی با استفاده از ابزارهای S.A.G.E، gap، و BGLR محاسبه شد. یافته‌ها:از 13741 فرد مورد مطالعه، 45 درصد زن و 55 درصد مرد در 2594 خانواده مجزا بودند. نتایج هم‌بستگی درون- خانوادگی نشان داد که هم‌بستگی بالاتری در میان خواهر-برادرها (14/0=ICCsister-sister، 16/0=ICCbrother-brother،
26/0=ICCbrother-sister) نسبت به مادر-فرزندی (13/0=ICCmother-offsprings) و پس از آن پدر-پسری (15/0=ICCfather-son) وجود داشت. هم‌چنین، نتایج رگرسیون لجستیک نشان داد که شانس ابتلا (OR) به بیماری دیابت در افرادی که حداقل یکی از والدین آن‌ها مبتلا به دیابت بود، بیش‌تر بود (16/4=OR). میزان وراثت‌پذیری حدود 65درصد (034/0=SE) محاسبه شد. بر اساس نتیجه تحلیل تفکیکی، بیماری دیابت نوع دو از الگوی چند ژنی تبعیت می‌کرد. نتیجه‌گیری: وراثت‌پذیری بیماری دیابت نوع دو با الگوی چند ژنی در جمعیت ایران بیش‌تر از میانگین جهانی بود. بیماری دیابت نوع دو به طور یکسان به خواهر و برادر منتقل شده بود و از لحاظ سابقه خانوادگی، عامل ابتلای والدین مهم‌ترین عامل خطر ابتلا به این بیماری بود. نتیجه این مطالعه نشان داد که در سیاست‌گذاری نظام سلامت بهتر است سطح پیشگیری را از سطح فردی به سطح خانواده در جامعه تغییر داد.
Akbarzadeh M, Habibi D, Alipour N, Riahi P, Ramezankhani A, Azizi F et al . Type 2 diabetes heritability in the Tehran families: Tehran cardiometabolic genetic study. Koomesh 2022; 24 (5) :584-595 URL: http://koomeshjournal.semums.ac.ir/article-1-7397-fa.html
اکبرزاده مهدی، حبیبی دانیال، علی پور نادیا، ریاحی پریسا، رمضانخانی عذرا، عزیزی فریدون و همکاران.. وراثت‌پذیری دیابت نوع دو در خانواده‌های تهرانی: مطالعه ژنتیک کاردیومتابولیک تهران. كومش 1401; 24 (5) :595-584
