هدف: ارتقای مستمر عملکرد آموزشی اعضای هیات علمی در دانشگاهها امری ضروری بوده و دستیابی به این هدف بدون وجود ابزارها و فرایندهای کارآمد ارزشیابی، مقدور نخواهد است. لذا مطالعه حاضر با هدف تدوین ابزار ارزشیابی عملکرد آموزشی اعضای هیات علمی در دانشگاههای علوم پزشکی بهانجام رسید. مواد و روشها: در این مطالعه تلفیقی با توجه به اهداف اختصاصی مطالعه از ترکیبی از روشهای پژوهشی نظیر مطالعه مروری، مصاحبه با صاحبنظران و نیز طراحی و استانداردسازی ابزار ارزشیابی و نیز رویکردهای کیفی استفاده گردید. بدین ترتیب که پس از شناسایی مولفههای مرتبط با ارزشیابی آموزشی اعضای هیات علمی و دستهبندی آنها بر اساس منابع علمی معتبر، مراحل بررسی و تایید روایی محتوایی و صوری ابزار با نظر 10 نفر از صاحبنظران حوزه آموزش پزشکی و مدیریت آموزشی که دارای تحصیلات و تجارب حرفهای مرتبط بودند بهانجام رسید. در گام پایانی، فرایند اجرایی ارزشیابی اعضای هیات علمی بر اساس مشکلات و راهکارهای ارائه شده از سوی صاحبنظران و صاحبان فرایند، در قالب فلوچارت ترسیم گردید. یافتهها:ابزار ارزشیابی نهایی دارای 74 مولفه ارزشیابی در 5 حیطه موسوم به اهداف آموزشی، محتوای آموزشی، فرایند یاددهی-یادگیری، ارزشیابی آموزشی، آموزش بالینی/آزمایشگاهی میباشد. بیشترین تعداد گویهها به حیطه فرایند یاددهی-یادگیری با 34 گویه؛ و کمترین تعداد نیز به حیطههای اهداف آموزشی با 6 گویه اختصاص یافته است. روایی محتوایی ابزار نهایی با کسب امتیاز 92 درصد برای شاخص CVR و 89 درصد برای شاخص CVI قویاً مورد اتفاق نظر صاحبنظران قرار گرفت. همچنین روایی صوری پرسشنامه با اخذ دیدگاههای کیفی صاحبنظران درخصوص شیوه نگارش گویههای پرسشنامه و اعمال دیدگاههای آنان به انجام رسید. پایایی پرسشنامه نیز با بررسی همسانی درونی آن و کسب نمره 781/0 برای آلفای کرونباخ مورد تایید قرار گرفت. نتیجهگیری: ابزار بهدست آمده در این مطالعه بهدلیل استفاده از روشهای معتبر علمی و اجماع قوی صاحبنظران بر آن، دارای جامعیت و مقبولیت قابل توجهی میباشد. پژوهشگران امیدوارند استفاده از این ابزار و نیز فرایند اجرایی تدوین شده بتواند به انجام ارزشیابیهای جامع و عینی و متعاقباً ارتقای مستمر عملکرد آموزشی اعضای هیات علمی کمک نماید.
Izadisabet F, Salmani M, Safaei Z, Gharibi F. Development and psychometric features of a questionnaire to evaluate the educational performance of faculty members in medical universities. Koomesh 2022; 24 (5) :661-673 URL: http://koomeshjournal.semums.ac.ir/article-1-7365-fa.html
ایزدی ثابت فریده، سلمانی معصومه، صفاءی زهرا، غریبی فرید. طراحی، اعتباریابی و پایاسازی ابزار ارزشیابی عملکرد آموزشی اعضای هیات علمی دانشگاههای علوم پزشکی. كومش 1401; 24 (5) :673-661